Giám sát các hoạt động phòng, chống sốt rét Quốc gia và hoạt động Dự án RAI3E tại tỉnh Lai Châu

          Tại tỉnh Lai Châu, giai đoạn từ năm 2018 đến tháng 7/2023 phát hiện 376 ca ký sinh trùng, 100% là ký sinh trùng thể P.vivax. Trong 7 tháng đầu năm 2023 phát hiện 61 bệnh nhân mắc rốt rét tập trung tại các xã: Pa Ủ, Tá Bạ, Pa Vệ Sủ, Bum Tở huyện Mường Tè. Từ năm 2019 - 2023 ký sinh trùng tăng cao, đây là kết quả phát hiện chủ động của các cuộc điều tra dịch tễ tại cộng đồng. Lứa tuổi mắc sốt rét nhiều nhất từ 16 tuổi trở lên là 172 bệnh nhân (chiếm 45%), lứa tuổi từ 6 đến 15 tuổi chiếm 42,4%, như vậy lứa tuổi mắc chủ yếu ở độ tuổi lao động và học sinh, sinh viên. Tỷ lệ mắc sốt rét ở nhóm dân tộc La Hủ là chủ yếu (chiếm 87,4%), các nhóm dân tộc còn lại chiếm 12,6%.  Thành phần véc tơ phát hiện được chủ yếu băng phương pháp soi chuồng gia súc ban đêm, mồi người ban đêm, bẫy đèn, soi trong nhà ban ngày. Véc tơ chính An.Ninimus đều xuất hiện ở tất cả các điểm được điều tra với mật độ thấp và véc tơ phụ An.Vagus, annularis, sinensis… với mật độ cao hơn, véc tơ thu thập được chủ yếu là bắt ở chuồng gia súc ban đêm.

Về hoạt động Dự án RAI3E tại tỉnh Lai Châu, Ban Quản lý Dự án tỉnh ký hợp đồng trách nhiệm với Ban QLDA RAI3E Trung ương từ tháng 3/2023, tỉnh đã tổ chức hội nghị và triển khai các hoạt động của Dự án, ký kết hợp đồng trách nhiệm với các huyện Dự án. Đến nay, các huyện Dự án đã triển khai các hoạt động trên toàn địa bàn các xã Dự án với tổng 36 hoạt động nhằm: Đảm bảo mọi người dân được tiếp cận các dịch vụ chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời và hiệu quả tại các cơ sở y tế nhà nước và tư nhân; bảo vệ người dân trong vùng nguy cơ bằng các biện pháp thích hợp để phòng, chống muỗi truyền bệnh sốt rét; nâng cao năng lực hệ thống giám sát dịch tễ sốt rét và đảm bảo năng lực đáp ứng dịch tễ sốt rét; nâng cao kiến thức của người dân nhằm chủ động bảo vệ bản thân trước bệnh sốt rét; quản lý và điều phối hiệu quả chương trình phòng, chống, loại trừ sốt rét Quốc gia.

Qua giám sát, Đoàn công tác đã đưa một số giải pháp trong thời gian tới, gồm: Tăng cường Công tác chỉ đạo điều hành, chuyên môn, kỹ thuật; giám sát các hoạt động phòng chống bệnh sốt rét; điều tra phát hiện sớm bệnh nhân sốt rét tại các ổ dịch và những người có nguy cơ cao bằng lấy lam máu xét nghiệm hoặc test chẩn đoán nhanh; điều trị kịp thời cho bệnh nhân mắc sốt rét, điều trị dự phòng cho người dân tại các bản có tình hình sốt rét phức tạp; diệt và ngăn chặn véc tơ truyền bệnh sốt rét; truyền thông giáo dục sức khoẻ; củng cố mạng lưới y tế cơ sở...

Kết luận tại đợt Giám sát, TS, BS. Hoàng Đình Cảnh nhấn mạnh: Để thực hiện quyết liệt hơn nữa công tác phòng, chống sốt rét tại Lai Châu, đề nghị Sở Y tế tiếp tục tham mưu với UBND tỉnh ban hành kế hoạch phòng, chống sốt rét, xây dựng kinh phí để hoạt động (có kế hoạch loại trừ sốt rét hàng năm); xây dựng báo riêng công tác phòng, chống sốt rét cho UBND tỉnh theo quý, thực hiện ký kết giữa UBND huyện và Bí thư các xã trong công tác phòng, chống sốt rét. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân hiểu được ý nghĩa, tầm quan trọng trong công tác phòng, chống sốt rét, tập trung vào đối tượng nguy cơ cao. Trong thời gian tới, Viện sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trung Trung ương cũng hỗ trợ mức cao nhất về nhân lực và đào tạo nhân lực lâu dài cho cán bộ y tế tại tuyến tỉnh, huyện để quyết tâm loại trừ sốt rét trong thời gian sớm nhất.