TRUNG TÂM Y TẾ TÂN UYÊN TĂNG CƯỜNG PHÒNG, CHỐNG BỆNH LIÊN CẦU LỢN TRÊN NGƯỜI
Thực hiện chỉ đạo của Sở Y tế tỉnh Lai Châu tại Công văn số 2216/SYT-NVY ngày 06/8/2025 về việc tăng cường công tác phòng, chống bệnh liên cầu lợn ở người, Trung tâm Y tế Tân Uyên đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nhằm kịp thời phát hiện, kiểm soát và ngăn ngừa nguy cơ bùng phát dịch bệnh trên địa bàn.
Bệnh liên cầu lợn do Streptococcus suis (S.suis) gây nên là bệnh lây truyền từ động vật sang người và có thể gây tử vong. Người bệnh thường có triệu chứng lâm sàng nặng, phải điều trị trong thời gian dài, chi phí điều trị lớn và thường để lại biến chứng không phục hồi sau khi khỏi bệnh. S.suis được phát hiện ở nhiều nơi trên thế giới, những nơi chăn nuôi lợn. Tỷ lệ mang S.suis không triệu chứng trong một đàn lợn khoảng 60%-100%. Vi khuẩn S.suis thường cư trú ở đường hô hấp trên, đặc biệt là ở mũi, ở đường tiêu hoá và sinh dục của lợn. Hiện có 2 týp liên cầu lợn: Týp I, hay gây dịch bệnh lẻ tẻ ở các đàn lợn dưới 8 tuần tuổi. Týp II gây bệnh ở nhiều lứa tuổi khác nhau của lợn nhưng thường gây bệnh ở lợn thịt
với các dấu hiệu viêm màng não, viêm nội tâm mạc, viêm phổi, bại huyết, bệnh đường tiêu hóa, viêm khớp, xuất huyết ở da, gây sảy thai và chết đột tử ở lợn. S.suis týp II thường gây bệnh cho người.
Theo báo cáo của hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm Bộ Y tế, hiện nay một số địa phương đã ghi nhận trường hợp nhiễm liên cầu lợn ở người, trong đó số nhiễm gia tăng tại thành phố Huế, tỉnh Hưng Yên. Qua giám sát tại tỉnh Lai Châu từ năm 2020 đến nay: năm 2023 ghi nhận 03 ca, trong đó có 01 ca tử vong (xã Mường So), những năm khác không ghi nhận ca bệnh. Tuy nhiên nguy cơ lây nhiễm bệnh liên cầu lợn sang người luôn thường trực nếu không thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh.
1. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng
Trung tâm Y tế đẩy mạnh công tác truyền thông giáo dục sức khỏe đến người dân, đặc biệt là tại các xã có chăn nuôi, giết mổ và tiêu thụ lợn nhiều. Nội dung tuyên truyền tập trung vào:
- Nguy cơ mắc bệnh liên cầu lợn từ lợn mang mầm bệnh hoặc thịt lợn chưa được nấu chín.
- Triệu chứng bệnh trên người như sốt cao, đau đầu, buồn nôn, xuất huyết dưới da, viêm màng não mủ…
- Cách phòng bệnh hiệu quả như không ăn tiết canh, không giết mổ lợn bệnh, thực hiện ăn chín uống sôi.
2. Tăng cường giám sát, phát hiện và xử lý ca bệnh kịp thời
Trung tâm Y tế chỉ đạo các trạm y tế xã, thị trấn chủ động giám sát tình hình sức khỏe người dân, đặc biệt là những người có nguy cơ cao như: người tham gia giết mổ lợn, chế biến thực phẩm từ lợn, tiêu thụ tiết canh, thịt sống. Khi phát hiện ca nghi ngờ, khẩn trương lấy mẫu, chuyển tuyến điều trị và báo cáo theo quy định.
3. Phối hợp liên ngành trong phòng, chống dịch
Phối hợp với ngành Chăn nuôi - Thú y tăng cường kiểm tra, giám sát việc giết mổ, vận chuyển, buôn bán lợn và sản phẩm từ lợn; triển khai các biện pháp xử lý ổ dịch theo quy định.
4. Đảm bảo cơ sở vật chất, nhân lực và thuốc men sẵn sàng ứng phó
Trung tâm Y tế chuẩn bị sẵn sàng vật tư hóa chất, phương tiện đảm bảo đầy đủ trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc kháng sinh và phương tiện bảo hộ để sẵn sàng tiếp nhận, điều trị và xử lý ca bệnh nếu xuất hiện. Đảm bảo triển khai các biện pháp giám sát xử lý ổ dịch; tổ chức tập huấn, tập huấn hướng dẫn lại chuyên môn kỹ thuật trong giám sát, chẩn đoán và điều trị.
5. Khuyến cáo người dân
- Tuyệt đối không ăn tiết canh, thịt sống, nội tạng lợn chưa nấu chín.
- Khi có biểu hiện bất thường về sức khỏe sau khi tiếp xúc với lợn, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.
- Tuân thủ các biện pháp phòng bệnh và chỉ đạo của ngành y tế và thú y địa phương.
Với sự chỉ đạo sát sao của Sở Y tế, cùng sự chủ động, phối hợp đồng bộ của các ngành, Trung tâm Y tế Tân Uyên thực hiện chế độ thông tin báo cáo và khai báo bệnh , dịch bệnh truyền nhiễm theo quy định tại thông tư số 54/2015/TT- BYT ngày 28/12/2015 của Bộ trưởng Bộ Y tế, cam kết quyết liệt trong công tác phòng, chống bệnh liên cầu lợn, bảo vệ sức khỏe nhân dân.
Bài và ảnh: Nguyễn Thị Kim Niên- Khoa ATTP- dân số
