Tiếp tục đưa luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đi vào đời sống

Trong những năm qua, Ban chỉ đạo phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) tỉnh đã có nhiều văn bản hướng dẫn thực hiện nghiêm túc Luật PCTHTL và xây dựng cơ quan, đơn vị không khói thuốc. Nhờ đó, nhiều cơ quan  đã thực hiện tốt công tác này. Qua các đợt giám sát PCTHTL hàng năm tại các cơ quan đơn vị, chúng tôi thấy được sự thay đổi về suy nghĩ, hành động trong thực hiện Luật PCTHTL của người dân trên địa bàn tỉnh.

Sau 10 năm Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá chính thức có hiệu lực, nhận thức về tác hại của thuốc lá đối với sức khoẻ và môi trường của người lao động đã được nâng cao, có chuyển biến rõ rệt trong hành động. Các cơ quan đã thành lập được Ban chỉ đạo và xây dựng kế hoạch hoạt động, báo cáo tổng kết hằng năm; treo pa nô, áp phích, biển cấm hút thuốc tuyên truyền tác hại của thuốc lá và Luật PCTHTL ở những vị trí dễ quan sát. Đặc biệt là đã đưa vào quy chế cơ quan, tiến hành ký cam kết và nhận xét thi đua theo quý, năm, vì vậy Luật PCTHTL đã và đang thực sự có hiệu lực tại các cơ quan đơn vị. Qua các đợt giám sát của Đoàn liên ngành tại các cơ quan, đơn vị, những mẩu thuốc lá, gạt tàn, ống điếu thuốc lào hay mùi khói thuốc lá, thuốc lào tại nơi làm việc đã không còn.

Anh Nguyễn Văn Mạnh, phường Đoàn Kết, thành phố Lai Châu tâm sự: “Tôi nghiện thuốc lá khá lâu rồi, cũng tầm gần 10 năm nay, thời gian qua, cơ quan nghiêm túc thực hiện môi trường làm việc không khói thuốc, vì vậy tôi đã quyết tâm bỏ thuốc. Đến nay, tôi đã bỏ hẳn được thuốc lá”.

“Thời gian qua, cơ quan đã thực hiện nghiêm túc Luật PCTHTL và xây dựng cơ quan đơn, vị không khói thuốc, đưa nội dung này vào xét thi đua hằng năm, vì vậy đã giúp tôi từ bỏ được thói quen hút thuốc tại cơ quan, tuy nhiên khi về nhà tôi vẫn còn hút, vợ con nhắc nhở rất nhiều. Với sự tác động của cả cơ quan và gia đình nên tôi đã dần dần bỏ được thuốc lá. Bỏ thuốc lá không chỉ giảm bệnh tật mà còn giảm được số tiền mà bản thân phải bỏ ra để mua thuốc hút hàng ngày”. Anh Đỗ Danh Oai, công chức tư pháp xã Sùng Phài, TP Lai Châu chia sẻ.

                                        Đoàn Giám sát PCTHTL tỉnh giám sát hoạt động PCTHTL tại  trường THPT huyện Than Uyên

 Tuy nhiên, việc thực hiện Luật mới chỉ dừng lại ở các cơ quan đơn vị, trong cuộc sống đời thường việc hút thuốc tuy đã giảm nhưng chưa triệt để. Nhiều người dân vẫn hút thuốc tại những nơi cấm như: Bệnh viện, bến xe, trường học, khi được nhắc nhở thì cũng chỉ bỏ lúc đó thôi chứ họ chưa thực sự có ý thức bỏ thuốc lâu dài để làm sạch môi trường sống và chấp hành Luật.  Theo Nghị định số 117/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, trong đó có các quy định về PCTHTL thì cá nhân hút thuốc lá ở nơi công cộng, như: Trong rạp hát, rạp chiếu phim, bệnh viện, thư viện, phòng chờ của nhà ga, bến xe, trên các phương tiện giao thông công cộng, ở những nơi công cộng khác có quy định cấm hút thuốc sẽ bị xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đến 500.000đ… Quy định là vậy, nhưng trên thực tế, nhiều người dân vẫn hút thuốc lá ở những nơi không được phép. Tại những địa điểm công cộng mà hành vi hút thuốc lá bị nghiêm cấm như: Bến xe, Bệnh viện, khu công viên, một số người dân vẫn ngang nhiên sử dụng thuốc lá. Khi được hỏi về Luật PCTHTL thì ai cũng biết rõ là cấm hút thuốc lá, nhưng mọi người vẫn hút. Và thực tế, các cán bộ quản lý tại những địa điểm này cũng chỉ có trách nhiệm nhắc nhở người dân, chứ không có thẩm quyền xử phạt người có hành vi hút thuốc lá nơi công cộng.

Theo quy định của Luật PCTHTL và nghị định liên quan, lực lượng xử lý ở địa phương chỉ chủ tịch UBND các cấp, thanh tra, công an mới có thẩm quyền xử phạt. Trên thực tế một số người dân vẫn vi phạm Luật, việc hút thuốc chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, bất chợt và để xử phạt được thì phải có đủ các ban, ngành theo quy định. Trong khi đó, lực lượng có quyền xử phạt mỏng, kiêm nhiệm nhiều công việc, nên không thể thường xuyên theo dõi, xử phạt được. Để mọi người dân hiểu rõ về tác hại của thuốc lá và thực hiện nghiêm Luật PCTHTL, cần tập trung vào công tác tuyên truyền đến mọi tầng lớp Nhân dân từ bỏ thuốc lá; tiếp tục triển khai các văn bản về PCTHTL đối với cơ quan, đơn vị, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, nhắc nhở vận động những người đang hút thuốc lá dần bỏ thuốc hoặc hỗ trợ về chuyên môn cho để giúp họ cai thuốc lá thành công.

Để Luật PCTHTL thực sự đi vào đời sống, bên cạnh việc đẩy mạnh triển khai nhiều giải pháp và đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, thì rất cần có sự quyết liệt hơn nữa trong việc giám sát, xử phạt của các cơ quan chức năng, đồng thời cần có sự chung tay vào cuộc của các ban, ngành, đoàn thể trong toàn tỉnh. Quan trọng hơn, mỗi cá nhân cần nêu cao tinh thần tự giác và ý thức chấp hành pháp luật và bảo vệ sức khoẻ của chính bản thân mình và cộng đồng.