TRUNG TÂM Y TẾ TÂN UYÊN HƯỞNG ỨNG NGÀY SỨC KHỎE TÂM THẦN THẾ GIỚI 10/10/2025

Hằng năm, ngày 10 tháng 10 được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chọn là Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới (World Mental Health Day) nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về các vấn đề sức khỏe tâm thần, đồng thời kêu gọi sự quan tâm, chia sẻ và hành động vì một xã hội khỏe mạnh, hạnh phúc và nhân ái hơn.

Hưởng ứng chủ đề năm 2025 của WHO: “Tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong thảm họa và tình huống khẩn cấp”. Trung tâm Y tế Tân Uyên đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, tư vấn, khám sàng lọc và chăm sóc sức khỏe tâm thần cho người dân trên địa bàn. Các hoạt động hướng tới mục tiêu giúp cộng đồng hiểu đúng về sức khỏe tâm thần, nhận biết sớm các rối loạn tâm lý, từ đó chủ động thăm khám và điều trị kịp thời.

Sức khỏe tâm thần không chỉ là không có bệnh tâm thần, mà còn là trạng thái khỏe mạnh toàn diện về thể chất, tinh thần và xã hội, giúp mỗi người có khả năng làm việc hiệu quả, học tập tốt và đóng góp tích cực cho cộng đồng. Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại với nhiều áp lực, việc quan tâm chăm sóc sức khỏe tinh thần càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Mỗi năm, hàng triệu người bị ảnh hưởng bởi các tình huống khẩn cấp như xung đột vũ trang và thiên tai. Những cuộc khủng hoảng này phá vỡ gia đình, sinh kế và các dịch vụ thiết yếu, đồng thời tác động nghiêm trọng đến sức khỏe tâm thần.

Hầu hết những người bị ảnh hưởng đều trải qua căng thẳng tâm lý. Một số ít phát triển thành các rối loạn tâm thần như trầm cảm hoặc rối loạn stress sau sang chấn.

Các tình huống khẩn cấp có thể làm trầm trọng thêm các rối loạn sức khỏe tâm thần hiện có và các vấn đề xã hội như nghèo đói, phân biệt đối xử. Chúng cũng có thể tạo ra những vấn đề mới, chẳng hạn như ly tán gia đình hoặc lạm dụng chất gây nghiện.

Các hướng dẫn quốc tế khuyến nghị nhiều hoạt động khác nhau để cung cấp hỗ trợ sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội (MHPSS) trong khẩn cấp - từ tự giúp đỡ cộng đồng, truyền thông, sơ cứu tâm lý cho đến chăm sóc lâm sàng.

Việc chuẩn bị sẵn sàng và lồng ghép vào các kế hoạch giảm thiểu rủi ro thiên tai là điều thiết yếu để giảm thiểu tác động. Các quốc gia cũng có thể tận dụng khủng hoảng như một cơ hội để đầu tư vào sức khỏe tâm thần, sử dụng nguồn viện trợ và sự chú ý tăng cao để phát triển hệ thống chăm sóc bền vững lâu dài.

Tỉ lệ hiện mắc

Hầu hết những người bị ảnh hưởng bởi tình huống khẩn cấp trải qua các cảm giác lo âu, buồn bã, tuyệt vọng, khó ngủ, mệt mỏi, dễ cáu gắt, giận dữ hoặc đau nhức cơ thể. Tình trạng căng thẳng tâm lý này thường cải thiện theo thời gian, nhưng một số người sẽ phát triển thành rối loạn tâm thần.

Ước tính có 22% số người có thể mắc trầm cảm, lo âu, rối loạn stress sau sang chấn (PTSD), rối loạn lưỡng cực hoặc tâm thần phân liệt (1).

Ước tính 13% dân số bị ảnh hưởng bởi xung đột có các dạng nhẹ của trầm cảm, lo âu và PTSD, trong khi 9% mắc rối loạn tâm thần mức độ vừa hoặc nặng.

Trong bối cảnh xung đột, tỷ lệ trầm cảm tăng theo tuổi và phụ nữ mắc nhiều hơn nam giới.

Những người có rối loạn nặng đặc biệt dễ bị tổn thương trong và sau khủng hoảng, và cần được tiếp cận cả nhu cầu cơ bản lẫn chăm sóc lâm sàng.

Tại Trung tâm Y tế Tân Uyên, công tác chăm sóc và điều trị các bệnh lý tâm thần luôn được chú trọng. Đội ngũ y, bác sĩ chuyên khoa tâm thần thường xuyên được đào tạo, cập nhật kiến thức chuyên môn; đồng thời phối hợp chặt chẽ với y tế cơ sở để quản lý, tư vấn và hỗ trợ người bệnh tại cộng đồng. Trung tâm cũng tăng cường tuyên truyền về kỹ năng sống, kiểm soát cảm xúc, giảm stress và xây dựng lối sống tích cực trong nhân dân.

Nhân Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới 10/10, Trung tâm Y tế Tân Uyên kêu gọi mỗi người dân hãy quan tâm hơn đến sức khỏe tinh thần của bản thân và những người xung quanh; hãy lắng nghe, thấu hiểu và chia sẻ - bởi một tâm hồn khỏe mạnh là nền tảng của một cuộc sống hạnh phúc và một xã hội nhân ái, bền vững.